SMIGažaldat:
Hei
Mu namma lea Rune ja mun lean 35 jagi boaris. Orun davvin eamidiin ja guvttiin smávva mánáin. Go ledjen sullii 7-8 jagi, de mu áddjá, gii orui ránnjádálus, illastii mu groavvát seksuálalaččat. Illasteamit biste sullii 3 jagi ja dáhpáhuvve oalle dávjá go mu bidje su lusa. Fertejin measta juohke beaivvi njammat su cihpa ja son geahččalii maid máŋgii coggat dan sisa mu bahtii.
Áddjá ii lean goassege veahkaválddálaš go illastii mu, muhto áittii čađat giddagasráŋggáštusain jus mun muitalan maid son dagai muinna.
Heahpada ja sivalašvuođadovddu geažil in leat duostan dan muitalit ovdal dál. Áddjá jámii 2010 giđa ja dovddan ahte dál ferten váldit ovdan dan mii lea givssidan mu mánnávuođa rájes. Mu eamit, áhčči ja eadni dihtet dál mii dáhpáhuvai ádjá dálus ja sii dorjot mu nu bures go sáhttet.
Lean maid fitnan báikkálaš doarjjaguovddážis dáppe gos orun ohcan dihtii veahki. Mun ražan heajos iešgovain, suhtuin ja heajos seksaellimiin ja eamit lea dadjan ahte son árvvoštallá guođđit mu jus in fargga oaččo gieđahallojuvvot dan mii dáhpáhuvai.
Maŋŋágo lean lohkan utsattmann.no birra interneahtas ja gullan máŋgasa dáin gánddain muitaleamen ahte dat II leat mu sivva, de háliidan dál dahkat juoidá iežan eallimiin.
Danne lean váidán ášši Politiijii, muhto ožžon fargga biehttalusa (heaittiheami) go áššis váilot teknihkalaš duođaštusat ja go boarásmuvvanáigemearri dahká mu ášši menddo boarisin.
Lea go mus vuoigatvuohta oažžut buhtadusa veahkaválddi gilláma geažil?
Lean bargonávccaheapme billašuvvan čielggi geažil ja dinen su 215 duhát brutto jahkái. Sáhtán go hállat advokáhtain ja lea go mus heajos dietnasa geažil vuoigatvuohta oažžut friija riekteveahki?
Boarásmuvvanáigemearit? Sáhttibehtet go muitalit, čilget veaháš mo áššit doibmet, go das in ádde maidege. Lea go erohus gaskal groavva seksuála illasteami ja lobis njávkama ja guorvuma? Gokko manná rádjá ja maid dadjá jussa dan birra?
Dearvvuođaiguin Rune
Vástádus:
Hei Rune
Don jearat dehálaš áššiid birra. Lean gulaskuddan kantuvrrain mii gieđahallá buhtadusaid veahkaválddi gilláma geažil, dárogillii Kontoret for voldsoffererstatning. Dá lea sin vástádus.
Dearvvuođaiguin Jarle
Vástádus kantuvrras mii gieđahallá buhtadusgáibádusaid veahkaválddi gilláma geažil.
Vuolábealde áiggun geahččalit vástidit buoremus lági mielde, muhto jus mihkkege lea eahpečielggas dahje mun dan in namut, de váldde áinnas ge fas oktavuođa.
Ášši lea váidojuvvon. Dat lea buhtadusgáibádus veahkaválddi gilláma geažil dan lága § 3 goalmmát lađđasa vuođul mii gieđahallá buhtadusaid veahkaválddi gillájeddjiide.
De du gažaldahkii boarásmuvvama birra. Eai gávdno njuolggadusat boarásmuvvama birra dan láhkaásahusas mii gieđahallá buhtadusaid veahkaválddi gilláma geažil mat gustojit áššiide mat leat dáhpáhuvvan gaskal ođđajagemánu 1. b. 1975 ja suoidnemánu 1. b. 2001. Jus ášši lea ráŋggáštusrievttálaččat ja opmodatrievttálaččat boarásmuvvan, de sáhttá dat dattetge váikkuhit govttolašvuođa árvvoštallamii dan láhkaásahusa § 1 vuođul mii gieđahallá gilláma veahkaválddi geažil (Dađe mielde go dan gávnnaha govttolažžan, de addá stáhta buhtadusa dáid láhkaásahusaid vuođul…).
Go ohcá buhtadusa veahkaválddi gilláma geažil, de biddjojit vuođđun dálá ráŋggáštusrámmat ja boarásmuvvannjuolggadusat go árvvoštallojuvvo lea go ášši ráŋggáštusrievttálaččat boarásmuvvan. Ráŋggáštusrámma geardduhuvvon seksuála oktavuođa geažil 10 jagi vuollásaš mánáin lea 21 jagi giddagas, gč. ráŋggáštuslága § 195 vuosttas lađđasa, gč. nuppi lađđasa litra c. Dat addá ráŋggáštuslága § 67 vuođul 25 jagi boarásmuvvanáigemeari. Viidáseappot čuovvu ráŋggáštuslága paragráfas 68 ahte boarásmuvvanáigemearri ii lohkkogoađe ovdalgo illastuvvon mánná lea deavdán 18 jagi §§ 195 dahje 196 rihkkuma oktavuođas. Dálá ášši dalle ii boarásmuva ráŋggáštusrievttálaččat ovdalgo ohcci lea 43 jagi boaris. Dás lea dehálaš lasihit ahte politiija ja áššáskuhttineiseváldi fertejit árvvoštallat boarásmuvvama daid njuolggadusaid vuođul mat gustojedje vahátáigemuttus. Danne sáhttá dáhpáhuvvat ahte politiija heaittiha ášši boarásmuvvama geažil, vaikke vel dat ii leat boarásmuvvan buhtadusohcama veahkaválddi gilláma geažil.
Siviilarievttálaš boarásmuvvan gustogoahtá boarásmuvvanlága § 9 nr. 1 ja 2 vuođul 3 jagi maŋŋá dan beaivvi go son gii lea gillán vahága, oaččui dahje berrii lean háhkan dárbbašlaš dieđuid vahága birra ja su birra geas lea ovddasvástádus. Gáibádus boarásmuvvá dattetge maŋimusat 20 jagi maŋŋágo vahátlaš dahku dahje ovddasvástádusvuođđu nogai. 20 jagi rádjá ii dattetge gusto dakkár áššiin main persovdnavahát lea dahkkojuvvon ovdalgo son gii lea gillán vahága, devddii 18 jagi. Dás lea dárbu árvvoštallat goas sáhttá dadjat ahte ohcci áiccai vahága ja oaččui diehtit geas lea ovddasvástádus.
Dat ahte sáhttá go Rune oažžut buhtadusa veahkaválddi gilláma ovddas, mearriduvvo buori muddui duođaštusaid vuođul áššis. Dan láhkaásahusa § 1 mii gieđahallá gilláma veahkaválddi geažil, gč. dan lága § 3 goalmmát lađđasa mii gieđahallá buhtadusa veahkaválddi gilláma geažil, bidjá gáibádussan ahte lea čielgasit jáhkihuvvon ahte illasteapmi lea dáhpáhuvvan. Gáibádus ii leat nu garas go duođaštusgáibádus dubmet ráŋggáštussii, muhto duođaštusat galget eanet go jáhkihahttit dáhpáhusa.
Njuolggadusaid ja dieđuid friija riekteveahki birra oainnát dás: http://www.frirettshjelp.no/
Rádjá gaskal “seksuála illasteami” ja “guorvuma”. Lágas lea erohus gaskal dan mii gohčoduvvo seksuála gaskavuohta ja dan mii gohčoduvvo seksuála dahku. Eará olbmo rupmaša njávkan mas lea sohkabeallásaš mihtilmasvuohta ja mii dasa lassin rihkku buori vieru ja dábi, adnojuvvo seksuála dahkun. Maiddái vuolledábiid njávkan ja guorvun biktasiid vuolde adnojuvvo vuolggasajis seksuála dahkun, muhto go lihkahallamis lea vissis árja, de sáhttá dáhpáhus adnojuvvot seamma dásis go masturbašuvdna mii adnojuvvo seksuála oktavuohtan. Nu mo dás oaidná, de eai leat čielga ráját gaskal seksuála oktavuođa ja dagu.
Ivar André Holm
diehtojuohkinovddasvástideaddji
Kontoret for voldsoffererstatning